Historia szkoły
- Wiek XIX i początek wieku XX
Zdjęcie z roku 1931
Pierwsza siedziba Szkoły Rolniczej u zbiegu ulic Poznańskiej i Nowowiejskiego.
Początki szkolnictwa rolniczego w Szamotułach miały miejsce w XIX wieku. To właśnie wtedy przeniesiona zostaje ze Wschowy do Szamotuł szkoła rolnicza finansowana przez rząd pruski. Szkoła we Wschowie powstała w 1877 roku. Trzy lata później, w 1880 r. szkoła znalazła się w Szamotułach. Dla władz pruskich idea kreowanej przez nich edukacji wpisywała się w szeroko rozumiane procesy germanizacyjne. Do szkoły uczęszczali Polacy, Niemcy i Żydzi z różnych zakątków Wielkopolski i Rzeszy Niemieckiej. Sprawozdawcy historii szkoły wymieniają między innymi takie miejscowości jak: Trzcianka, Środa, Śrem, Gniezno, Szubin, Mogilno czy Krotoszyn. Kształcą się również w szkole uczniowie z dalekiej Brandenburgii, ze Śląska, Pomorza Zachodniego, a także z zaboru rosyjskiego. Podstawa nauczania była oparta na programie wiedzy ogólnorolniczej, odwołującej się do naukowych dokonań z zakresu zoologi, chemii, fizyki, mineralogii i botaniki. Summą edukacji w szkole była nauka o gospodarstwie i przedsiębiorczości. W szkole nauczano także podstaw geodezji i kartografii. Mimo, że większość uczniów szkoły była Polakami, język polski był przedmiotem nadobowiązkowym. Władze niemieckie usuwają ostatecznie język polski ze szkoły w roku 1905. Po Powstaniu Wielkopolskim władze szkolne (dr Sylwester Niziński) z inspiracji powstańczej Rady Ludowej i Żołnierskiej, nadają szkole polski charakter, wprowadzając do niej język polski jako wykładowy.
- Okres międzywojenny
Zdjęcie z roku 1933
Budynek przy ul. Piotra Skargi
Zatem od 10 lutego 1919 roku do szkoły powraca język polski. To właśnie wtedy ustępuje niemiecki dyrektor szkoły dr Otto Bunger. Stanowisko po nim obejmuje Antoni Bonin. W tym okresie liczba uczniów znacznie spadła. W 1920 roku, w wyniku malejącej liczby beneficjentów, dawną szkołę rolniczą przemianowano na "Progimnazjum im. Ks. Piotra Skargi". Szkołę rolniczą w Szamotułach ostatecznie zamknięto 13 czerwca 1921 r. w dniu ostatniego egzaminu maturalnego.
W latach trzydziestych minionego stulecia (około 1930 roku) z inspiracji Wielkopolskiej Izby Rolniczej działała w Szamotułach szkoła rolnicza o bardzo ograniczonym charakterze dydaktycznym. Nauka w szkole trwała z reguły około dwóch lat, stąd w okresie międzywojennym bardzo popularne stały się tak zwane "Dwuzimowe szkoły rolnicze". Do najbardziej znanych należała, prowadzona przez Jana Fedyka, wrzesińska "Dwuzimowa Szkoła Rolnicza", w której duży nacisk kładziono na praktyczne wykorzystanie wiedzy nabytej podczas kursów. To między innymi Jan Fedyk upowszechnił ideę szkoły z własnym zapleczem maszynowym i ziemią.
- Czasy powojenne
Zdjęcie grupowe z lat 50-tych na schodach Zamku Górków
Baszta Halszki - w latach 50-tych internat szkolny
Po 1945 roku koncepcja Jana Fedyka rozpowszechniła się po całej Polsce. Także w powstałej w 1946 r. nowej szkole rolniczej w Szamotułach. U zarania obecnej szkoły, funkcjonującej w świadomości mieszkańców Ziemi Szamotulskiej jako popularny "Rolnik", leży założona w 1946 r. "Szkoła Gospodarstwa Wiejskiego". Szkoła wyraźnie wpisuje się w tradycję szamotulskiej oświaty rolniczej, nie jest jednak bezpośrednią kontynuatorką niemieckiej szkoły rolniczej i szkół działających w dwudziestoleciu międzywojennym. Zakres nauczania w "Szkole Gospodarstwa Wiejskiego" znacznie się uatrakcyjnia, kiedy w latach 1946-48 do Szamotuł przeniesione zostaje z Edwardowa koło Poznania, "Państwowe Męskie Liceum Gospodarstwa Wiejskiego". Udanego połączenia obu szkół dokonuje jej pierwszy dyrektor Wacław Zembal. W kolejnych latach szkoła przyjmuje następujące nazwy: "Liceum Produkcji Roślinnej", "Liceum Hodowlane", w latach 1950-56 "Państwowe Technikum Hodowlane" i wreszcie w 1956 r. "Państwowe Technikum Rolnicze".
- Lata 60-te i 70-te
Zdjęcie grupowe z połowy lat 70-tych przed internatem
Zamek Górków - siedziba szkoły w latach 1946-70
W latach 60 i 70-tych XX wieku szkoła znacznie poszerza zakres edukacji. W tym okresie powstają kolejne profile i oddziały kształcenia rolniczego, między innymi "Państwowe Technikum Ochrony Roślin", "Policealne Studium Weterynaryjne", "Policealne Studium Ochrony Roślin", "Policealne Studium Drobiarskie", "Wieczorowe Technikum dla Pracujących", "Wieczorowe Technikum Mechanizacji Rolnictwa", czy wreszcie "Ośrodek Szkolenia Rolniczego", specjalizujący się w kursach na prawo jazdy. Szamotulski OSzR między innymi jako jeden z pierwszych w Wielkopolsce prowadził kursy dla kombajnistów. Ważnym rozdziałem szamotulskiej edukacji rolniczej była działalność zasadniczych szkół rolniczych. W związku z rolniczym kształceniem zawodowym pod koniec lat 50-tych powołano do życia "Dwuzimową Szkołę Rolniczą". Zaś w kolejnych latach "Szkołę Przysposobienia Rolniczego", która w 1969 r. przekształcona zostaje w "Zasadniczą Szkołę Rolniczą". Dwa lata przed reformą administracyjną w PRL-u (likwidacja powiatów), najpierw 2 września 1974 r. na bazie "Rolnika" utworzono "Powiatową Szkołę - Centrum Kształcenia Rolniczego", którą, z mocy zarządzenia Ministra Rolnictwa z 11 czerwca 1976 r., przemianowano na "Zespół Szkół Rolniczych w Szamotułach".
- Ostatnie lata
Rabaty dla klimatu - akcja w szkole z roku 2019
Obecny budynek szkoły
Pod nazwą "Zespół Szkół Rolniczych" szkoła funkcjonuje do 2002 roku. Wówczas to w wyniku reformy oświatowej wprowadzono naukę w gimnazjach. Na mocy uchwały Rady Powiatu od 1 września 2002 roku szkoła przyjmuje nazwę "Zespół Szkół nr 2 w Szamotułach" i pod taką nazwą funkcjonuje do dzisiaj. Do 2019 roku funkcjonowały przy "Rolniku" oddziały gimnazjalne. Obok uczniów z liceum ogólnokształcącego (profil medialny i lingwistyczno - przyrodniczy) prowadzi się w dalszym ciągu edukację związaną z rolnictwem. Istotnym elementem ośiaty rolniczej stały się nowe kierunki techniczne, inspirowane nowoczesnymi trendami obowiązującymi we współczesnym biznesie rolniczym. Technikum działające w ramach Zespołu Szkół nr 2 oferuje wiele ciekawych kierunków kształcenia. Do najpopularniejszych należą: ochrona środowiska, technik rolnik, technik agrobiznesu, technik architektury krajobrazu, technik technologii żywności, technik żywienia i usług gastronomicznych. W ramach zespołu działa również liceum dla dorosłych i szkoła policealna kształcąca w zawodzie opiekun medyczny, florysta i opiekunka środowiskowa.
Siedziby szkoły
Warto wspomnieć, że pierwsza siedziba szkoły o nazwie "Szkoła Gospodarstwa Wiejskiego", potem "Liceum Produkcji Roślinnej", czy "Technikum Hodowlane" mieściła się w salach obecnego Muzeum - Zamek Górków. W tym dość romantycznym okresie istnienia szkoły zajęcia dydaktyczne odbywały się w trzech muzealnych salach. Pozostałe zajęcia odbywały się w drewnianych barakach, które ostatecznie rozpoadły się około 1976 roku. Do 1956 r. młodzież spoza Szamotuły zakwaterowana była m.in. w Baszcie Halszki, która pełniła funkcje internatu. W latach 1954-76 "Rolnik" z wolna przeprowadza się na własne "gospodarstwo". W 1958 r. do użytku uczniów i wykładowców oddany zostaje internat (ulica Zamkowa) z salami wykładowymi i stołówką. W 1966-70 wzniesiono nowy gmach szkoły (u zbiegu ul. Zamkowej i Szczuczyńskiej). W 1976 r. przy ul. Szczuczyńskiej wzniesiono budynek w którym zajęcia mają uczniowie kierunków gastronomicznych.
Nadanie imienia
Ważnym etapem w ponad siedemdziesiątletniej historii "Rolnika" jest nadanie imienia patrona szkoły. W 1977 r. "Zespół Szkół Rolniczych" uhonorowany został imieniem Stanisława Wawrzyńca Staszica. Sztandar ufundowały szkole zakłady z terenu gminy Szamotuły, specjalizujące się w produkcji rolniczej m.in. Państwowe Gospodarstwo Rolne w Gałowie i Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Szczuczynie. Pomysłodawcy imienia patrona dla "Rolnika" wzięli przede wszystkim zasługi Staszica w dziedzinie oświaty rolniczej, bowiem do jednych z największych osiągnięć naukowych i organizacyjnych Stanisława Staszica należały utworzone w 1816 r. "Hrubieszowskie Towarzystwo Rolnicze", na bazie którego Staszic skutecznie połączył praktykę rolniczą z teorią.
Nasi absolwenci i pedagodzy
W wieloletniej historii "Rolnika" przez jego mury przewinęło się kilkanaście tysięcy absolwentów, wiele pokoleń rolników, działaczy rolniczych, naukowców, samorządowców, społeczników, sportowców, ludzi sztuki, organizatorów życia oświatowego itd. Sukcesy absolwentów i pedagogów naszej szkoły szczegółowo wymieniła w obszernej monografii poświęconej szkole Urszula Ćwirlej. Warto wspomnieć, że oprócz działalności edukacyjnej szkoła zawsze angażowała się w życie miasta i regionu. Na dowód wielu sukcesów i osiągnieć warto zajrzeć na zakładkę aktualności na stronie internetowej szkoły.